Wielu pacjentów zgłaszających się na badanie wzroku do okulisty, ma problemy dotyczące brzegów powiek. Kluczowe dla zapobiegania, jak również skutecznego leczenia ich stanów zapalnych jest regularne stosowanie preparatów do higieny brzegów powiek.
Czy oczyszczanie powiek jest konieczne?
W powiekach znajdują się tak zwane gruczoły Meiboma i każdy z nas może je zaobserwować u siebie, kiedy czystymi i umytymi palcami delikatnie wywinie sobie górną lub dolną powiekę. Po ich wewnętrznej stronie dostrzeżemy jaśniejsze linie. Są to wspomniane gruczoły Meiboma, które są gruczołami łojowymi, wydzielającymi lipidy, odpowiadające za jedną z warstw filmu łzowego, pokrywającego powierzchnię oka – warstwę lipidową.
Film łzowy, który w dużym uproszczeniu zbudowany jest z trzech wyżej wspomnianych warstw (poza lipidową, najbardziej zewnętrzną, jest to również warstwa wodna oraz mucynowa), ma ogromne znaczenie dla komfortu funkcjonowania oczu. Jego jakiekolwiek zaburzenie prowadzi do problemów z suchością ich powierzchni. Rolą warstwy lipidowej jest ochrona tego filmu przed zbyt szybkim odparowywaniem z oczu.
Ujścia gruczołów Meiboma, odpowiedzialnych za produkcję lipidów, znajdują się w brzegach powiek – nad rzęsami powieki dolnej i pod rzęsami powieki górnej.
Brak higieny brzegów powiek może doprowadzić do dysfunkcji gruczołów Meiboma, a w jej następstwie do zaburzeń powierzchni oka oraz stanów zapalnych brzegów powiek.
Jak dbać o higienę brzegów powiek?
Dla oczu bardzo dobrym relaksem oraz pomocą podczas oczyszczania powiek jest ich wcześniejsze ogrzewanie. Ciepłe kompresy zawsze robimy na sucho – na rynku są dostępne specjalne opaski, które można podgrzewać na różne sposoby, od mikrofali i piekarnika po podłączenie USB. Ogrzewanie powiek sprawia, że wydzielina w gruczołach Meiboma się rozrzedza i łatwiej wydostaje przez ujścia w brzegach powiek. To zapobiega ich czopowaniu – zatykaniu się.
Nie wolno zapominać o czystości rąk – zawsze przed rozpoczęciem manewrowania przy oczach należy bardzo dokładnie umyć dłonie.
Brzegi powiek należy oczyszczać przy użyciu nasączonego gazika, płatka kosmetycznego lub specjalnej chusteczki. W celu dokładnego oczyszczenia przestrzeni pomiędzy rzęsami, warto wykorzystać również nasączony patyczek kosmetyczny. Oczyszczanie powieki powinno odbywać się od zewnątrz do wewnątrz (w stronę nosa). W przypadku dolnej powieki od dołu do góry, w przypadku górnej powieki od góry do dołu.
Jak masować powieki?
Ponieważ rogówka jest elastyczną powierzchnią – nie powinno się masować powiek w taki sposób, żeby jednocześnie masować również powierzchnię oka. Dlatego kiedy chcemy masować górną powiekę, warto zamknąć oko i przy zamkniętym oku spróbować „spojrzeć” w innym kierunku – np. mocno do nosa lub w drugą stronę do skroni – wtedy rogówka nie będzie masowana łącznie z powieką, bo oko po prostu zmieni kierunek patrzenia. Masując powiekę od skroni, najlepiej „patrzeć” w stronę nosa i odwrotnie.
Najlepszym rozwiązaniem jest zapytać o rekomendacje dotyczące prawidłowego mycia oraz masowania brzegów powiek, swojego specjalistę – optometrystę lub okulistę. Powinien on też zalecić odpowiednie dla nas preparaty, jakich możemy w tym celu używać – chusteczki do pielęgnacji, płyny do czyszczenia, szampony do higieny powiek itp.
Produkty do higieny brzegów powiek są powszechnie dostępne w aptekach.
