Czym jest krótkowzroczność? Jak często występuje na świecie?

Krótkowzroczność, inaczej miopia, jest często spotykaną wadą wzroku. Pojawia się, gdy gałka oczna rośnie zbyt szybko i staje się za długa w odniesieniu do mocy skupiającej rogówki i soczewki wewnątrzgałkowej lub rogówka jest zbyt wypukła i gruba. W efekcie promienie światła skupiają się przed siatkówką zamiast na niej. Osoby z krótkowzrocznością widzą wyraźnie obiekty będące blisko, ale odległe przedmioty są rozmyte. W przypadku tej wady predyspozycje genetyczne są bardzo istotne. Zwiększona aktywność w bliskich odległościach, w tym spędzanie czasu przed ekranem, i przebywanie krócej na świeżym powietrzu, są również postrzegane jako czynniki ryzyka rozwoju i progresji krótkowzroczności.¹

Miopia często jest diagnozowana między 6 a 14 rokiem życia. Obecnie dotyka do 5% przedszkolaków, około 9% dzieci w wieku szkolnym i prawie 30% nastolatków.² Osoba z jednym krótkowzrocznym rodzicem ma trzykrotnie większe ryzyko rozwoju krótkowzroczności, a sześć razy większe, jeśli oboje z rodziców są krótkowidzami.³

Jak wynika z badań opublikowanych przez American Academy of Ophthalmology⁴, miopia staje się globalną epidemią, w której około 5 miliardów ludzi, czyli połowa światowej populacji, do 2050 r. może mieć krótkowzroczność.

Geograficznie najwyższa częstość występowania krótkowzroczności u dzieci występuje w Azji Wschodniej. Hongkong ma jeden z najwyższych wskaźników krótkowzroczności na świecie, przy czym krótkowzroczność dotyka ponad 40% uczniów w wieku ośmiu lat.⁵ Badania sugerują związek między azjatyckim pochodzeniem etnicznym a szybszym postępem krótkowzroczności oraz wyższą częstością występowania w tej grupie ludzi na całym świecie.⁶

Czy krótkowzroczność można wyleczyć?

Nie, krótkowzroczności nie można cofnąć ani wyleczyć, ale można spowalniać jej rozwój. Jeśli działania, mające na celu kontrolę progresji wady, rozpocznie się odpowiednio wcześnie, wówczas ostateczne wartości korekcyjne wady wzroku i idące za tym ryzyko powikłań będzie najmniejsze.

Dlaczego kontrola postępu krótkowzroczności jest tak istotna?

Krótkowzroczność ma tendencję do stopniowego pogłębiania się, jeśli nie zostanie wykryta i odpowiednio skorygowana. Ważne jest, aby stosować takie metody korekcji i kontroli rozwoju krótkowzroczności, które pomogą spowolnić lub zatrzymać jej progresję.

Krótkowzroczność może zwiększać ryzyko pojawienia się chorób oczu, takich jak zaćma, jaskra i odwarstwienie siatkówki. Dlatego ważne jest, aby wcześnie zdiagnozować tę wadę wzroku i współpracować ze specjalistą ochrony wzroku w celu opracowania skutecznego protokołu kontroli progresji wady wzroku.

Co istotne, wysokie wartości krótkowzroczności wiążą się z wyższym ryzykiem chorób oczu w wieku dorosłym

Czy krótkowzroczność dzieli się na jakieś kategorie lub stopnie?

International Myopia Institute (IMI)⁷ zaleca podział krótkowzroczności na:

- Niską krótkowzroczność, gdy sferyczny ekwiwalent wady refrakcji (SER) wynosi od ≤ -0,50D do >-6,00D, w warunkach rozluźnionej akomodacji

- Wysoką krótkowzroczność, gdy SER wynosi ≤ 6,00D, przy rozluźnionej akomodacji.

W niektórych krajach, takich jak Chiny, stosuje się również kategorię umiarkowanej krótkowzroczności, gdy SER wynosi od ≤ 3,00 do < 6,00 D.⁸

IMI definiuje także stan przed krótkowzrocznością jako „stan refrakcji oka ≤ +0,75 D i> -0,50 D u dzieci, gdzie połączenie wyjściowej wady refrakcji, wieku i innych mierzalnych czynników ryzyka zapewnia wystarczające prawdopodobieństwo przyszłego rozwoju krótkowzroczności, zasługującego na działanie profilaktyczne w rozwoju miopii".⁷

Wyższy poziom krótkowzroczności wiąże się z większym ryzykiem chorób oczu w wieku dorosłym i rośnie ono wraz z każdą dioptrią progresji wady.⁹

Jakie jest najlepsze podejście rodziców w kwestiach krótkowzroczności?

Przede wszystkim: szukaj informacji i od najmłodszych lat sprawdzaj wzrok dzieci. W przypadku stwierdzenia stanu przed krótkowzrocznością lub zdiagnozowania krótkowzroczności, zespół ekspertów firmy HOYA zaleca, aby specjaliści ochrony wzroku postawili dziecko w centrum procesu decyzyjnego, a także określili i omówili najbardziej odpowiednią, bezpieczną, skuteczną i zgodną z przepisami opcję kontroli progresji krótkowzroczności, zarówno dla rodziców jak i dziecka.¹⁰

Ze względów bezpieczeństwa przepisanie nieinwazyjnej metody optycznej spowalniania rozwoju krótkowzroczności powinno być pierwszym wyborem dla dzieci poniżej 8 roku życia. Jako że oko i układ wzrokowy wciąż się rozwijają do 8 roku życia, sprawność widzenia, widzenie obuoczne i zachowanie podczas noszenia korekcji muszą być sprawdzane podczas regularnych wizyt kontrolnych.¹⁰

Standardowe soczewki jednoogniskowe korygują wadę wzroku, ale nie spowalniają progresji krótkowzroczności, więc soczewki takie jak MiYOSMART są kluczowym rozwiązaniem w przypadku wystąpienia tej wady

Jaka jest różnica między kontrolą krótkowzroczności i korekcją krótkowzroczności?

Korekcja krótkowzroczności pozwala skorygować wadę wzroku/niewyraźne widzenia w dali.

Kontrola krótkowzroczności to nie tylko skorygowanie wady, ale co ważniejsze działania mające na celu spowolnienie rozwoju krótkowzroczności u dzieci - postępowanie obejmuje wczesną identyfikację/ diagnozę krótkowzroczności i opracowanie planu terapeutycznego, który może obejmować noszenie soczewek okularowych MiYOSMART, które spowalniają postęp krótkowzroczności u dzieci w wieku 8-13 lat¹¹. Inne metody kontroli krótkowzroczności obejmują ortokorekcję, specjalistyczne soczewki kontaktowe i atropinizację. Wydłużenie czasu przebywania na świeżym powietrzu i ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem również może spowolnić postęp krótkowzroczności.

Krótkowzroczność nie jest schorzeniem, które można wyleczyć. Celem wszelkich działań kontroli miopii jest spowolnienie jej postępu i korekcja niewyraźnego widzenia do dali poprzez najlepiej dobrane rozwiązanie. O najlepszej metodzie postępowania powinni zdecydować rodzice dziecka, dziecko i specjalista ochrony wzroku.

W pewnym momencie rozwój krótkowzroczności się ustabilizuje i wtedy należy rozważyć temat wyjścia dziecka z terapii krótkowzroczności. Badania wykazały, że stabilizacja następuje w wieku około 15 lat, a w połowie 20. roku życia prawie wszyscy badani mają unormowaną krótkowzroczność.⁸

Czy zwiększona aktywność na bliskich odległościach, w tym czas spędzony przed ekranami komputerów i urządzeń cyfrowych podczas COVID-19, przyczyniła się do wzrostu występowania krótkowzroczności u dzieci?

Wydłużony czas korzystania z urządzeń cyfrowych, pracy wzrokowej na bliskich odległościach i ograniczenie zajęć na świeżym powietrzu, obserwowane podczas pandemii COVID-19, są silnie powiązane z pojawianiem się krótkowzroczności i jej postępem. Według American Academy of Pediatrics czynniki te wzbudzają obawy specjalistów co do możliwości znacznego wzrostu występowania krótkowzroczności u dzieci¹².

W bardzo ograniczonych badaniach w Chinach i Singapurze latem 2020 r. zaobserwowano pewien wzrost miopii, podczas gdy badania w USA tego nie wykazały. Wpływ pandemii na wskaźniki dotyczące krótkowzroczności i osób z krótkowzrocznością będzie jeszcze tematem badań przez jakiś czas.

Badanie opublikowane w 2021 r. przez Wydział Lekarski Chińskiego Uniwersytetu w Hongkongu wykazało 2,5-krotny wzrost liczby dzieci z krótkowzrocznością podczas COVID-19, przy czym dzieci spędzały mniej czasu na świeżym powietrzu, a więcej przy ekranach. Wyniki zostały opublikowane w British Journal of Ophthalmology w 2021 roku.

Ponadto, przewodnicząca International Myopia Institute (IMI), profesor Caroline Klaver, napisała artykuł, który ukazał się w JAMA Ophthalmology, ogłaszając rok 2020 Rokiem Krótkowzroczności Kwarantannianej.

Czy są regiony świata, w których krótkowzroczność jest lepiej poznana i kontrolowana niż w innych miejscach?

MiYOSMART został wprowadzony na rynek w lipcu 2018 r. w Hongkongu i Chinach, a pod koniec 2019 r. w Singapurze i Malezji.

To ze względu na fakt, że najwyższa częstość występowania krótkowzroczności u dzieci występuje w Azji Wschodniej. Hongkong ma jeden z najwyższych wskaźników krótkowzroczności na świecie, a miopia dotyka ponad 40% uczniów w wieku ośmiu lat. Badania również sugerują związek między azjatyckim pochodzeniem etnicznym a szybszym postępem krótkowzroczności, z wyższą częstością występowania w tej grupie ludzi na całym świecie.⁶

Europa i obie Ameryki również zmagają się ze wzrostem przypadków krótkowzroczności, ale potrzebna jest intensywniejsza edukacja specjalistów ochrony wzroku, nauczycieli/pedagogów i rodziców na temat problemu samej krótkowzroczności czy konieczności badań wzroku dzieci.

W Stanach Zjednoczonych częstość występowania krótkowzroczności wzrosła o 66% w ciągu ostatnich 30 lat¹³, obecnie krótkowzroczność ma 42% osób w wieku 12-54 lat¹⁴.

Co rodzice mogą zrobić, aby zapobiec pojawieniu się krótkowzroczności u dzieci?

Należy zachęcać dzieci do robienia częstych przerw podczas pracy z bliska, w tym podczas czytania i korzystania z komputerów i innych urządzeń elektronicznych. Zaleca się, aby dzieci nie spędzały więcej niż trzy godziny dziennie - oprócz czasu szkolnego - na pracy wzrokowej w bliży, takiej jak czytanie, odrabianie lekcji lub spędzanie czasu przed ekranem.

Zalecane jest także spędzanie jak najwięcej czasu w ciągu dnia na zewnątrz, do 90 minut, jeśli to możliwe, i ograniczanie spędzania wolnego czasu przed ekranem.¹⁵

Równoważenie czasu spędzanego przed ekranem z czasem spędzonym na świeżym powietrzu, może pomóc zapobiec wystąpieniu krótkowzroczności i spowolnić jej postęp.

Jakie są objawy krótkowzroczności u dzieci?

Niewyraźne widzenie odległych obiektów, np. tablicy w szkole, mrużenie oczu, częste pocieranie oczu czy bóle głowy.

Czy działanie soczewek okularowych MiYOSMART u dzieci zostało udowodnione klinicznie?

Tak, w tym celu zostało przeprowadzonych kilka badań klinicznych. Dwuletnie randomizowane badanie kliniczne z podwójnie ślepą próbą zostało przeprowadzone w latach 2014-2017 przez Centrum Badań nad Krótkowzrocznością na The HongKong Polytechnic University z udziałem 160 krótkowzrocznych dzieci w wieku 8-13 lat noszących DIMS i okulary ze standardowymi soczewkami jednoogniskowymi. Wyniki pokazały, że codzienne używanie soczewek DIMS znacznie spowolniło postęp krótkowzroczności średnio o 60% w porównaniu do noszenia standardowych soczewek jednoogniskowych¹¹. W marcu 2021 roku w British Journal of Ophthalmology opublikowano badanie kliniczne oparte na trzyletniej obserwacji. Badanie przeprowadzone było przez Centrum Badań nad Krótkowzrocznością na Politechnice w Hongkongu.

Trzyletnie badanie kontrolne, przeprowadzone na 120 dzieciach, obejmowało 65 dzieci z pierwotnej grupy DIMS korzystających z soczewek okularowych MiYOSMART i 55 dzieci (grupa kontrolna do DIMS), które po dwóch latach stosowania standardowych soczewek jednoogniskowych przeszły na korzystanie z soczewek MiYOSMART w trzecim roku badania. Wyniki w pierwotnej grupie DIMS wykazały, że efekt spowolnienia progresji krótkowzroczności utrzymywał się przez okres trzech lat, a w grupie kontrolnej do DIMS, która przeszła na soczewki okularowe MiYOSMART, wykazały natychmiastowy i znaczący efekt spowolnienia w progresji krótkowzroczności.¹⁶ W maju 2022 roku na konferencji Stowarzyszenia na rzecz Badań nad Wzrokiem i Okulistyki (ARVO) zostały zaprezentowane wyniki sześcioletniego kontynuacyjnego badania klinicznego dotyczącego soczewek MiYOSMART. Jest to pierwsze tak długie badanie skuteczności soczewek okularowych do kontroli krótkowzroczności. Zostało ono przeprowadzone z udziałem 90 dzieci z Azji i było kontynuacją wcześniejszych - trzyletniego¹⁶ i dwuletniego¹¹ - badań, przedstawiających mocne dowody na skuteczność tych soczewek w zakresie spowalniania progresji krótkowzroczności u dzieci w wieku 8-13 lat.

Rezultaty uzyskane w ramach tego badania dowiodły, że działanie soczewek okularowych MiYOSMART w zakresie kontroli krótkowzroczności utrzymuje się w czasie w przypadku dzieci noszących te soczewki. Potwierdzono również, że u pacjentów, którzy przestali nosić soczewki okularowe MiYOSMART, nie występuje tzw. efekt odbicia względem początkowej progresji krótkowzroczności podczas dwuletniego randomizowanego badania z grupą kontrolną ani w porównaniu z populacją ogólną. ¹⁷

Czy można łączyć stosowanie soczewek okularowych MiYOSMART i zakraplanie oczu atropiną?

Tak jest to możliwe.

Na jesieni 2022 roku odbyło się spotkanie ekspertów - okulistów dziecięcych z całego świata, podczas którego omawiali swoje doświadczenie dotyczące stosowania soczewek okularowych MiYOSMART, w tym wyniki klinicznego zastosowania soczewek okularowych MiYOSMART (metoda optyczna) w połączeniu z kroplami zawierającymi 0,01% atropiny (metoda farmakologiczna) u dzieci i młodzieży z krótkowzrocznością w Europie, u których nie osiągnięto oczekiwanego rezultatu z zastosowaniem wyłącznie soczewek okularowych¹⁸. Specjaliści zaobserwowali lepszą kontrolę krótkowzroczności w przypadku postępowania łączonego niż przy zastosowaniu każdej z metod osobno. Jeśli zatem zastosowana obecnie metoda kontroli krótkowzroczności nie przynosi spodziewanego efektu terapeutycznego, specjalista powinien rozważyć połączenie metody optycznej i farmakologicznej, w celu poprawy skuteczność spowalniania postępu wady wzroku.

Eksperci nie odnotowali również istotnych różnic w zakresie ostrości widzenia czy widzenia obuocznego pomiędzy stosowaniem wyłącznie soczewek okularowych MiYOSMART, a stosowaniem ich w połączeniu z atropiną w niskim stężeniu.

Należy przy tym pamiętać, że decyzję o jednoczesnym zastosowaniu obu metod kontroli krótkowzroczności powinien podjąć specjalista podczas badania.

Bibliografia

¹ Ian G. Morgan, Pei-Chang Wu, Lisa A. Ostrin, J. Willem L. Tideman, Jason C. Yam, Weizhong Lan, Rigmor C. Baraas, Xiangui He, Padmaja Sankaridurg, Seang-Mei Saw, Amanda N. French, Kathryn A. Rose, Jeremy A. Guggenheim; IMI Risk Factors for Myopia. Invest. Ophthalmol. Vis. Sci. 2021;62(5):3. doi: https://doi.org/10.1167/iovs.62.5.3.

² Yoo, S., 2021. Myopia (Nearsightedness) in Children. [online] HealthyChildren.org. Available at: https: //www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/eyes/Pages/MyopiaNearsightedness.aspx [Accessed 22 November 2021].

³ ZHANG, X., QU, X. and ZHOU, X., 2015. Association between parental myopia and the risk of myopia in a child. Experimental and Therapeutic Medicine, 9(6), pp.2420-2428.

⁴ Global Prevalence of Myopia and High Myopia and Temporal Trends from 2000 through 2050 Holden, Brien A. et al. Ophthalmology, Volume 123, Issue 5, 1036 - 104

⁵ Med.cuhk.edu.hk. 2021. CUHK Study Demonstrates a 2.5-fold Increase in Myopia Incidence in Children During COVID-19 Pandemic Due to Less Time Outdoors and More Time on Screens. [online] Available at: https: //www.med.cuhk.edu.hk/press-releases/cuhk-study-demonstrates-a-2-5-foldincrease-in-myopia-incidence-in-children-during-covid-19-pandemic-due-to-less-time-outdoorsand-more-time-on-screens [Accessed 29 November 2021].

⁶ Rudnicka, A., Owen, C., Nightingale, C., Cook, D. and Whincup, P., 2010. Ethnic Differences in the Prevalence of Myopia and Ocular Biometry in 10- and 11-Year-Old Children: The Child Heart and Health Study in England (CHASE). Investigative Opthalmology & Visual Science, 51(12), p.6270.

⁷ Jong, M.; Jonas, J.B.; Wolffsohn, J.S.; Berntsen, D.A.; Cho, P.; Clarkson-Townsend, D.; Flitcroft, D.I.; Gifford, K.L.; Haarman, A.E.; Pardue, M.T.; et al. IMI 2021 Yearly Digest. Investig. Ophthalmol. Vis. Sci. 2021, 62, 7. doi:https://doi.org/10.1167/iovs.62.5.7

⁸ AOMA Consensus on Myopia Management for Asia 2021. 11/2021

⁹ Jong M, He M, Holden BA, Li W, Sankaridrug P, Chen X, Navadiluth T, Smith EL, Morgan IG, Ge J. The rate of myopia progression in children who become highly myopic. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2014 April; 55(13):3636

¹⁰ Hoya data on file. Consensus "Initiating Myopia Management", 11/2021.

¹¹ Lam CSY, Tang WC, Tse DY, Lee RPK, Chun RKM, Hasegawa K, Qi H, Hatanaka T, To CH. Defocus Incorporated Multiple Segments (DIMS) spectacle lenses slow myopia progression: a 2-year randomized clinical trial. British Journal of Ophthalmology. Published Online First: 29 May 2019. doi: 10.1136/bjophthalmol-2018-313739

¹² Yoo, S., 2021. The Pandemic and the Growing Myopia Problem. [online] Aap.org. Available at: https: //www.aap.org/en/news-room/aap-voices/the-pandemic-and-thegrowing-myopia-problem/?_gl=1*1m5ukn3*_ga*MTY2Njc3MzUxMC4xNjM3NTkyODA5*_ ga_FD9D3XZVQQ*MTYzNzU5MjgwOC4xLjEuMTYzNzU5MzU2NS4w&_ ga=2.94508373.871721424.1637592809-1666773510.1637592809 [Accessed 22 November 2021].

¹³ Vitale S., Sperduto R. D., Ferris F. L. Increased prevalence of myopia in the United States between 1971-1972 and 1999-2004. Archives of Ophthalmology. 2009;127(12):1632-1639. doi: 10.1001/ archophthalmol.2009.303.

¹⁴ Visual Eyes. 2021. Myopia and Kids. [online] Available at: https: //www.myvisualeyes.com/learn/ myopia-kids [Accessed 22 November 2021].

¹⁵ Shah R.L. et al, Time outdoors at specific ages during early childhood and risk of incident myopia. Investigative ophthalmology & visual science. 2/2017, 58(2) pp 1158-1166

¹⁶ Huang H-M, Chang DS-T, Wu P-C. The Association between Near Work Activities and Myopia in Children —A Systematic Review and Meta-Analysis. 2015. PLoS ONE 10(10): e0140419. https: //doi.org/10.1371/journal.pone.0140419.

¹⁷ Lam CS, et al. Myopia control in chiIdren wearing DIMS spectacle lens: 6 years results. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2022;63:ARVO E-Abstract 4247

¹⁸ Kaymak H, Lembo A, Lam CSY. Sympozjum HOYA Vision Care dotyczące krótkowzroczności. „Nowe obserwacje dotyczące zaawansowanego postępowania w krótkowzroczności": wzrost długości osiowej w czasie stosowania soczewek okularowych MiYOSMART; porównanie stopnia kontroli krótkowzroczności u dzieci pochodzenia europejskiego w przypadku stosowania soczewek wykorzystujących technologię wielosegmentowego rozogniskowania(Defocus Incorporated Multiple Segments, DIMS), atropiny oraz połączenia technologii DIMS i atropiny; efekt kontroli krótkowzroczności u dzieci stosujących soczewki okularowe wykorzystujące technologię wielosegmentowego rozogniskowania (DIMS) zależy od początkowej względnej refrakcji obwodowej (RelativePeripheral Refraction, RPR). International Myopia Conference (IMC), 4 września2022 r., Rotterdam, Holandia.