Badanie wzroku u dzieci – jak często należy je wykonywać? Wskazania do badań kontrolnych

Rodzice często zastanawiają się, w jaki sposób wspomóc rozwój swoich dzieci. Zaopatrują je w przeróżne edukacyjne zabawki czy wysyłają na zajęcia dodatkowe. Te działania mogą być niewystarczające, jeśli zdrowie dziecka nie jest w optymalnym stanie. Szczególnie jeśli chodzi o wzrok, na którym opieramy ponad 80% odbieranych przez nas informacji o świecie.

Dobre widzenie jest podstawą prawidłowego rozwoju dziecka oraz nauki nowych umiejętności. Zaburzenia w obrębie oczu i widzenia znacząco wpływają nie tylko na zdrowie malucha, ale co równie istotne na dobrostan i funkcjonowanie na co dzień. Z uwagi na fakt, że bardzo często zmiany widzenia nie są sygnalizowanie przez dzieci, trudno jest je wyłapać w życiu codziennym. W sukurs przychodzą rodzicom i opiekunom regularne badania kontrolne.

Jak wygląda badanie wzroku u dzieci?

Wizyty lekarskie i około lekarskie w przypadku dzieci często wiążą się ze strachem, jak to wszystko będzie wyglądać i czy „będzie bolało”. Nie inaczej jest z wizytami u specjalistów ochrony wzroku. Nieznane dzieciom środowisko i procedury nie ułatwiają zadania. Szybko jednak przekonują się, że badania u okulisty czy optometrysty są dużo bardziej przyjazne niż dzieci sobie wyobrażają. Aby zachęcić maluchy do przychodzenia na wizyty, warto zapoznać się z jej kluczowymi elementami.

Badaniami wzroku u dzieci zajmują się dwa komplementarne zawody: okulista dziecięcy i optometrysta dziecięcy. Okulista, będąc lekarzem, specjalistą chorób oczu, sprawdza zdrowie oczu, wykonując m.in. badanie dna oka, jak również weryfikuje wielkość wady wzroku po podaniu tzw. kropli, czyli środków krótkotrwale porażających akomodację. Optometrysta natomiast wykonuje badanie ostrości wzroku, komputerowe badanie wzroku oraz ocenia różne funkcje wzrokowe, takie jak akomodacja czy widzenie obuoczne. W razie potrzeby dobierze odpowiedni sposób korekcji wady wzroku u dziecka lub zaordynuje terapię widzenia. Co istotne, optometrysta nie może podać dziecku żadnych środków farmakologicznych. Dzięki temu jest w stanie ocenić widzenie i funkcjonowanie wzrokowe dziecka w bardziej naturalnych warunkach. Wizyty u obu specjalistów są komplementarne i chcąc mieć pewność, że oczy i wzrok pociechy zostały kompleksowo zweryfikowane, warto odwiedzić zarówno okulistę, jak i optometrystę.

Polecamy do czytania: Terapia widzenia w krótkowzroczności – co warto o niej wiedzieć?

Pierwsze badanie wzroku dziecka

Na pierwszą wizytę u okulisty warto się wybrać jeszcze z niemowlęciem, w pierwszym roku życia dziecka. Jak we wszystkich dziedzinach życia malucha, także pod kątem widzenia dzieją się tam dynamiczne zmiany. Wykryte na tym etapie zaburzenia widzenia czy ustawienia oczu można z dużą dozą prawdopodobieństwa wypracować. Należy przy tym pamiętać, by udać się do specjalisty zajmującego się tak małymi dziećmi, tak by miał przygotowany w tym celu gabinet.

Kolejne badania kontrolne: profilaktycznie co dwa lata

Prawidłowo rozwijające się dziecko w pierwszych latach powinno mieć badany wzrok co dwa lata, czyli w trzecim, piątym i siódmym roku życia, o ile specjalista nie zaleci inaczej. Później ta częstotliwość się zwiększa ze względu na intensywność pracy wzrokowej w bliskich odległościach, czyli m.in. czytanie pisanie, korzystanie z tabletów czy smartfonów.

Badania wzroku u dzieci w wieku szkolnym

Badania wzroku u dzieci w wieku szkolnym

Z uwagi na coraz większą ilość czasu spędzaną przez dzieci szkolne na patrzeniu na bliskie odległości, szczególnie podczas czytania czy pisania, warto sprawdzać widzenie dzieci w wieku szkolnym przynajmniej raz w roku. Optymalnym momentem pójścia na badanie kontrolne jest początek roku szkolnego, zanim problemy z widzeniem zaczną wpływać na tempo i jakość nauki dziecka.

Zobacz także: Epidemia krótkowzroczności u dzieci

Objawy mogące świadczyć o problemach ze wzrokiem dziecka

Problemy z widzeniem u dziecka mogą być manifestowane w bardzo różny sposób, często niespecyficzny i niejednoznaczny. Najbardziej oczywistymi sygnałami kłopotów ze wzrokiem będą: mrużenie oczu, pocieranie oczu, podwójne widzenie czy przysuwanie się do obserwowanego obiektu. Pozostałe objawy tak oczywiste niestety nie są. Mogą to być np. bóle głowy, przekrzywianie głowy, trudności z czytaniem, koncentracją, przepisywaniem tekstu z tablicy czy problemy ze złapaniem lecącej piłki. Symptomy te niejednokrotnie mogą być kojarzone z innymi zaburzeniami psychosomatycznymi. Więcej o niepokojących objawach u dziecka, które mogą świadczyć o problemach ze wzrokiem przeczytasz tutaj.


Czy Twoje dziecko jest narażone na krótkowzroczność? Nasz test pomoże Ci w ocenie ryzyka.


Jako że wymienione objawy bardzo utrudniają funkcjonowanie i rozwój dzieci, rodzice i opiekunowie powinni zachować szczególną czujność i obserwować uważnie zachowanie pociech. Nasuwa się przy tym pytanie, czy i jak można sprawdzić wzrok dziecka w domu. W mediach społecznościowych oraz w prasie pojawiają się przeróżne sposoby na weryfikację, jak dziecko widzi czy domowe testy widzenia. Niektóre mniej, niektóre bardziej przydatne. Żadne jednak nie zastąpią wizyty u specjalisty, który nie tylko sprawdzi wzrok i zdrowie oczu dziecka, ale też odpowie na wszelkie nurtujące rodzica pytania, szczególnie dotyczące higieny pracy wzrokowej i zapobiegania powstawaniu zaburzeń widzenia.

Dlaczego regularne badanie wzroku u dzieci jest tak istotne?

Dzięki zmysłowi wzroku ludzie odbierają przeważającą część informacji o otaczającym świecie. To właśnie dobre widzenie jest kluczowe podczas uczenia się nowych umiejętności takich jak m.in. czytanie, pisanie, jazda na rowerze, rysowanie, odróżnianie kolorów czy orientacja w przestrzeni. Niewykryte zaburzenia wzroku rzutują zarówno na sam proces nauki nowych rzeczy, jak również rozwój psychosomatyczny dziecka (więcej o wpływie wady wzroku na rozwój dziecka przeczytasz tutaj). A problemy z widzeniem często nie bolą ani nie dają ewidentnych objawów, stąd ich wykrycie w domowych warunkach jest niezwykle trudne. Z pomocą w tej kwestii przychodzą regularne badania wzroku u dzieci, podczas których specjalista będzie w stanie wykryć to co na pierwszy rzut oka niewidoczne. Dokładając do tego fakt, że rozwój dziecka jest niezwykle dynamiczny, tym bardziej wizyta u specjalisty ochrony wzroku powinna zostać wpisana na listę z wyprawką do szkoły i przedszkola.

Wzrok jest jednym z kluczowych zmysłów człowieka. Ważne jest, by pozostawał w odpowiednim, dobrym stanie już od najmłodszych lat. Na dbanie o wzrok nigdy nie jest za późno, jednak zgodnie z powiedzeniem „czym skorupka za młodu nasiąknie”, warto dawać dziecku przykład i od najmłodszych lat zaprowadzać je na badania kontrolne wzroku do okulisty i optometrysty. Listę specjalistów zajmujących się dziećmi można znaleźć na stronie https://mamwzrokok.pl/ok-szukam-optyka/.

Sylwia Kijewska

Sylwia Kijewska

optometrystka